Ken jou siklus

Soveel paartjies wat graag swanger wil raak is onbewus dat daar sommige mites rondom ovulasie en veral wanneer dit plaasvind bestaan. Deur vas te stel wanneer jy werklik ovuleer kan jy jou kanse op bevrugting verhoog.

Elke maand is daar net ‘n klein tydperk waarin jy kan swanger raak – gewoonlik nie langer as 4 dae nie. Dit is die tyd net voor en op ovulasie. Elke maand word 15 tot 20 eiers in een van jou ovariums ryp. Die grootste een word vrygestel in jou fallopiaanse buis. Eenvoudig gestel is ovulasie die proses wat lei tot die vrystelling van 1 eier (soms meer).

Die eier oorleef net vir 12 tot 24 uur as dit nie bevrug word nie. Sperm aan die ander kant kan tot 7 dae oorleef (alhoewel 3 dae meer haalbaar is). Dit is hoekom dit belangrik is om omgang te hê iewers in die vrugbare paar dae voor ovulasie.

Die maklikste manier om te verseker dat daar altyd gesonde sperm in die fallopiaanse buise is wanneer ‘n eier vrygestel word, is om elke 2 tot 3 dae intiem te verkeer gedurende jou siklus. Op die manier maak dit nie saak wanneer jy ovuleer nie. Dit is egter nie altyd moontlik nie.

Daar is verskeie redes waarom ‘n vrou sou verkies om te weet wanneer haar vrugbare periode is:
• As een of albei van die paartjie gereeld weg van die huis af werk.
• Besige skedules en die versorging van kinders kan veroorsaak dat omgang elke twee tot drie dae later ook soos werk voel.
• ‘n Ongereelde siklus kan bevrugting baie moeilik maak.
• Vermoedens dat jy dalk glad nie ovuleer nie kan jy tuis ondersoek voor jy vir hulp gaan aanklop by ‘n ginekoloog.

Die twee dele van die ovulasie siklus

Ovulasie is die gebeurtenis wat jou siklus bepaal. Die tyd voor ovulasie word die follikulêre fase genoem. Die follikulêre fase begin op die eerste dag van jou laaste periode en hou aan tot en met ovulasie. Die eerste helfte van die siklus kan baie verskil vir elke vrou en kan tussen 7 en 40 dae wees.

Tydens ‘n “gemiddelde” 28 dag siklus kan ovulasie verwag word tussen dag 13 en 15 van jou siklus. Op hierdie grondslag word vroue dikwels ingelig om ovulasie op dag 14 te verwag. Baie vroue het egter nie ‘n gemiddelde siklus nie en selfs die wat het, kan met tye veranderinge sien. Meeste vroue ovuleer in werklikheid tussen dag 11 en 21 van hul siklus.

Die tweede helfte van die siklus is die luteale fase en is vanaf die dag van ovulasie tot en met jou volgende periode. Die fase is gewoonlik nie so wispelturig soos die eerste fase nie. Dit is gewoonlik tussen 12 en 16 dae lank. Dit beteken ook dat dinge soos stres, siekte en verandering in jou roetine ovulasie kan beïnvloed, maar gewoonlik nie die luteale fase nie. Stres kan dus jou ovulasie datum beïnvloed, maar stres rondom die tyd wat jy jou volgende periode verwag kan nie jou luteale fase langer maak nie.

Die lengte van jou luteale fase het egter ook ‘n invloed op jou vrugbaarheid. ‘n Baie kort luteale fase van minder as 10 dae kan beteken dat daar nie genoeg tyd is vir progesteroon vlakke om te styg na bevrugting, om die afbreek van die baarmoederwand te voorkom nie. En dit lei dus in effek tot ‘n baie vroeë miskraam as bevrugting wel plaas gevind het. As die periode te kort is gaan jy waarskynlik mediese hulp nodig hê om ‘n swangerskap te behou.

Deur te weet wanneer jy ovuleer kan julle vasstel of julle op die mees vrugbare tyd omgang gehad het. Jy kan ook die lengte van jou luteale fase vasstel. Deur dit te weet, help dit jou om te weet wanneer om jou volgende periode of ‘n positiewe swangerskap toets te verwag.

Volgens die “American Society for Reproductive Medicine” is die tipiese menstruasie siklus tussen 21 en 35 dae. Party vroue het selfs korter en langer siklusse as dit. Ovulasie kan dan baie vroeër of later as die riglyne voorkom. As ‘n voorbeeld, ovulasie kan op dag 23 voorkom van ‘n 35 dae siklus as die vrou ‘n 12 dag luteale fase het, terwyl dit weer op dag 10 kan voorkom van ‘n vrou wat ‘n 24 dag siklus het en ‘n luteale fase van 14 dae. Die variasie beteken dat daar nie werklik ‘n eenvoudige antwoord is vir wanneer om ovulasie te verwag nie. Dit is egter moontlik om vas te stel wanneer jy ovuleer en wanneer jy die vrugbaarste is.

Jy kan jou ovulasie datum en tye van piek vrugbaarheid vasstel deur jou vrugbaarheidstekens aan te teken. Ons liggaam het tekens om ons attent te maak daarop dat ovulasie nader kom en vertel vir ons wanneer dit verby is. Daar is ook toetse beskikbaar om ovulasie te voorspel soos die Ovulasie toets (soortgelyk aan ‘n swangerskap urine toets) en vrugbaarheidsmonitors wat toets vir die voorkoms van estrogeen en luteïniserende hormone in jou urine en speeksel.

Algemene tekens van ovulasie in meeste vroue is:

• Verandering in serviks vloeistof. Jou vaginale afskeiding word taai en lyk soos eierwit naby ovulasie. Elke vrou se afskeiding verskil egter. Dit is dus belangrik om op te let hoe joune verander tydens jou siklus. Ovulasie vind gewoonlik plaas op die dag waarop die meeste afskeiding plaasvind.
• Verandering in basale liggaam temperatuur. In meeste vroue sal jy voor ovulasie ‘n relatiewe konstante basale liggaam temperatuur (Dit is die jou liggaamstemperatuur eerste ding soggens, voor jy opstaan) sien. Soos ovulasie nader kom kan jy ‘n effense laer temperatuur sien wat gevolg word met ‘n skielike styging na ovulasie. Die toename in temperatuur dui daarop dat ovulasie plaas gevind het. Dit kan egter tot 2 dae neem vir die toename om plaas te vind.
• Verandering in serviks posisie en fermheid. Die serviks verander as ‘n vrou ovuleer. Duidelike tekens van ovulasie is dat die serviks sag, hoog, oop en nat word. Dit neem meeste vroue egter ‘n tydjie om te leer wat die verskil in haar serviks is tydens ovulasie en andersins.

Inligtings boksie: Aanlyn is daar verskeie webwerwe met meer inligting hoe om die vrugbaarmakendstekens te monitor en aan te teken. Een hier van is http://www.fertilityfriend.com/

Sekondêre tekens van ovulasie

Daar is ook ander tekens van ovulasie. Hierdie tekens kom egter nie konstant of by alle vroue voor nie. Dit sluit in:

• Ligte deurbraak bloeding
• Ligte krampe of pyn aan die eenkant van die pelvis rondom die eierstok. Ongeveer 1 uit 5 vroue ervaar dit
• Teer borste
• Opgeblaasdheid
• Toename in seksdrang
• Verhoogde sin vir reuk, smaak of sig

Inligtings boksie

• Meeste vroue het ‘n 15 – 30% kans om elke siklus swanger te raak as hulle nie voorbehoeding gebruik nie
• Ongeveer 60% van paartjies raak swanger binne die eerste 6 maande

• Ongeveer 85 % van paartjies raak swanger binne 1 jaar sonder voorbehoeding
• Omtrent helfte van die vroue wat nie binne die eerste jaar swanger raak nie raak in die 2de jaar swanger
• En ‘n verdere 1% raak in die 3de jaar swanger
• Ongeveer 7% van paartjies raak nie binne die eerste 3 jaar swanger nie.
• Die syfers neem egter drasties af met ouderdom. Teen 38 is slegs 77% van paartjies binne 3 jaar swanger.

Ovulasie feite:

– ‘n Eier lewe vir 12 – 24 uur na ovulasie

– Ovulasie kan beïnvloed word deur stres of siekte

– Ovulasie vind gewoonlik tussen dag 11 en 21 plaas

– Gewoonlik word net 1 eier tydens ovulasie vrygestel

– Elke vrou word met miljoene eiers gebore

– Jy kan menstrueer al het jy nie geovuleer nie

– Party vroue kan ligte pyn naby hul ovaria voel tydens ovulasie – dit word mittelschmerz (Duits vir middel pyn) genoem

– As ‘n eier nie bevrug word nie, disintegreer dit en word in die baarmoederwand geabsorbeer.

Bronne:

www.babyhopes.com/ovulation-calendar.html

www.babycenter.com/0_detecting-ovulation_484.bc

www.babycenter.com/chart-basal-body-temperature-and-cervical-mucus

www.fertilityfriend.com/Faqs/Ovulation.html

www.americanpregnancy.org/gettingpregnant/understandingovulation.html

www.americanpregnancy.org/gettingpregnant/signsovulation.html

www.babycentre.co.uk/preconception/activelytrying/ageandfertility/

www.babycentre.co.uk/preconception/activelytrying/howlongwillittake/